Zapraszam do mojej galerii
Gruzja – od Kaukazu do Morza Czarnego
Gruzja to niewielki kraj położony na pograniczu Europy i Azji. Mimo małych rozmiarów ma wiele atrakcji przyciągających coraz liczniej podróżników z całego świata. Miłośnicy górskiej przyrody znajdą tu wspaniałe krajobrazy Kaukazu z ośnieżonymi szczytami, zielonymi dolinami i wartkimi potokami. Miłośników historii zafascynują tysiącletnie chrześcijańskie budowle sakralne oraz dawne skalne miasta. Zwiedzając ten kraj można zaś spotkać serdecznych i gościnnych ludzi, w szczególności lubiących Polaków, wyrażających swe uczucia przy kieliszku dobrego gruzińskiego wina w sposób bardzo emocjonalny. O tym wszystkim mogłem przekonać się, przemierzając Gruzję od pasm Wielkiego Kaukazu aż po wybrzeże Morza Czarnego w sierpniu 2013 r. Oto relacja z mojej podróży:
Dziennik podróży
3.08
Przelot liniami ukraińskimi na trasie Warszawa – Kijów oraz Kijów – Tbilisi (z sześciogodzinnym pobytem na lotnisku w Kijowie).
4.08
Z lotniska w Tbilisi wyruszamy bezpośrednio do stolicy Kachetii, Telawi. Zamieszkujemy w gruzińskim domu w pobliżu starówki. Rankiem wyruszamy na zwiedzanie miejsc stanowiących źródło dumy i dochodu dla mieszkańców Kachetii – winnic. Odwiedzamy trzy miejsca produkcji wina – dwa małe prywatne zakłady oraz jeden duży zakład produkcyjny. W każdym z nich degustujemy miejscowe wina, zapoznając się ze sposobami ich wytwarzania. Wieczorem wracamy do Telawi.
5.08
Kolejnego dnia odwiedzamy najważniejsze sakralne zabytki Kachetii. Rozpoczynamy od zespołu klasztornego Szuamta, położonego ok. 7 km od Telawi, oglądając XVI-wieczny żeński klasztor. Następnie przemieszczamy się do zespołu klasztornego Ikalto (założonego w VI w.), którego główne budowle liczą sobie ponad 1000 lat, oglądając m.in. wnętrze cerkwi. Kolejnym punktem programu jest XI-wieczna katedra Alawerdi - otoczona murem obronnym druga co do wysokości budowla sakralna Gruzji (55 m). Następnie docieramy do zespołu klasztornego Nekresi, z najstarszą cerkwią pochodzącą z końca IV w. Tour po budowlach sakralnych Kachetii kończymy w Gremi – wiosce będącej dawną stolicą Kachetii, gdzie oglądamy warowny XVI-wieczny kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła.
6.08
Wczesnym rankiem wyruszamy jeepami do położonej w sercu Wysokiego Kaukazu Tuszetii. Wspinamy się szutrową drogą na przełęcz Abamo (2926 m n.p.m.), aby po 6 godzinach jazdy dotrzeć do największej wioski Tuszetii – Omalo. Stąd docieramy do niewielkiej wioski Shenako, gdzie zamieszkujemy na kwaterze prywatnej. Przedwieczorną porą spacerujemy po okolicach wioski, podziwiając wynurzające się spośród chmur czterotysięczne szczyty Kaukazu.
7.08
Udajemy się na całodniowy trekking do wioski Omalo. W wiosce odwiedzamy niewielką gospodę, zaprzyjaźniając się z miejscowymi Gruzinami. Następnie docieramy do górnej części wioski Omalo, gdzie znajdują się 400-letnie kamienne wieże obronne. Z wierzchołka z wieżami podziwiamy panoramę granicznego pasma Kaukazu (w pobliżu przebiega granica z Czeczenią). Wieczorem jeepami wracamy do wioski Shenako.
8.08
Po porannym spacerze wokół wioski wyruszamy w drogę powrotną do stolicy Kachetii, Telawi. Spacerujemy po tym zabytkowym mieście, chlubiącym się średniowiecznymi fortyfikacjami i domami z drewnianymi werandami. Po południu wyruszamy do zabytkowego miasteczka Signagi, położonego we wschodniej Kachetii na wzgórzu nad równiną Alazańską. W pobliżu Signagi odwiedzamy klasztor Bodbe z IX w. zbudowany w miejscu pochowania w IV w. patronki Gruzji – św. Nino.
9.08
Rankiem wyruszamy z Telawi poprzez góry Gombori na południe kraju. Docieramy poprzez półpustynny krajobraz do granicy z Azerbejdżanem. Tu znajduje się jeden z najcenniejszych zabytków sakralnych Gruzji – zespół klasztorny Dawit Garedża. Wykute w skalnych pieczarach cele klasztorne pochodzą z VI w. Po obejrzeniu zespołu klasztornego wyruszamy na północ kraju. Po kilku godzinach jazdy Gruzińską Drogą Wojenną docieramy poprzez Przełęcz Krzyżową (2350 m) do miasteczka Kazbegi, usytuowanego u stóp Kazbeku (5047 m) – drugiego co do wysokości szczytu Gruzji. Zamieszkujemy w miejscowym pensjonacie na obrzeżach miasteczka.
10.08
Rankiem wyruszamy na krótki trekking do usytuowanego nad miasteczkiem kościoła Cminda Sameba (św. Trójcy). Kościół i dzwonnica pochodzą z XIV w. – roztacza się stąd wspaniała panorama gór i miasteczka Kazbegi. Po południu wyruszamy jeepami do położonej u stóp masywu Kazbeku doliny Truso. Tu podziwiamy górskie krajobrazy z potokami o niezwykłej barwie wody; odwiedzamy dwie opuszczone wioski z kamiennymi wieżami, usytuowane w pobliżu granicy z Osetią.
11.08
Po ukazaniu się Kazbeku w pełnej krasie wyruszamy rankiem w powrotną drogę – do stolicy kraju, Tbilisi. Po drodze oglądamy panoramę Kaukazu z punktu widokowego ozdobionego mozaikami przedstawiającymi historie z gruzińskich i rosyjskich bajek. Wkrótce, po minięciu górskiego kurortu Godauri docieramy do XVI-wiecznego zespołu obronnego Ananuri, położonego malowniczo nad sztucznym jeziorem. Oglądamy miejscową cerkiew i twierdzę, będące zabytkiem kultury UNESCO. Po południu dojeżdżamy do Tbilisi; po zakwaterowaniu w prywatnym pensjonacie udajemy się na spacer do centrum miasta. Przechadzamy się główną aleją im. Szota Rustaweli, oglądając ważne budowle stolicy: gmach opery, gmach parlamentu, Pałac Gubernatora, ratusz. Zagłębiamy się w uliczki tbiliskiej starówki, docierając do kościoła Metechi usytuowanego nad rzeką Mtkwari, starych łaźni i murów twierdzy Narikala. Wieczór spędzamy w jednej z „klimatycznych” restauracji, nawiązując polsko-gruzińskie kontakty.
12.08
Rano wyruszamy marszrutką do miasteczka Mccheta – starożytnej stolicy Gruzji – dawnego królestwa Iberii. Jego najcenniejszym zabytkiem jest katedra Sweti Cchoweli. Obecny kościół pochodzi z XI w.; stanowi on miejsce pochówku pierwszych gruzińskich królów. Oglądamy bogato wyposażone wnętrze kościoła, a następnie spacerujemy po odnowionych uliczkach miasteczka. Po powrocie do Tbilisi ponownie udajemy się na starówkę, aby po jej przejściu wybrać się na wzgórze widokowe z pomnikiem Matki Gruzji. Ze wzgórza roztacza się rozległa panorama miasta. Po zejściu zagłębiamy się raz jeszcze w starą część miasta, odwiedzając m.in. kościół katolicki i synagogę.
13.08
Kontynuujemy zwiedzanie Tbilisi; odwiedzamy położony na wzgórzu kościół Wniebowstąpienia, przy którym oglądamy grób matki Stalina. Trafiamy do restauracji przy dawnym hotelu, w którym w 1901 r. zginęła żona Przybyszewskiego, Dagny. Następnie docieramy na pchli targ, pełen różności, od starych płyt po portrety Lenina.
Po południu udajemy się na kąpiel do siarkowych łaźni, usytuowanych w sercu starówki.
14.08
Rankiem opuszczamy stolicę, kierując się na zachód kraju. Pierwszym przystankiem jest Gori – miasto, w którym urodził się Stalin. Odwiedzamy muzeum Stalina, gromadzące liczne zdjęcia z różnych okresów życia; oglądamy także wagon kolejowy, którym Stalin poruszał się po kraju oraz domek, w którym się urodził. Na obrzeżach miasta oglądamy starą, XVI-wieczną twierdzę Ksanis Ciche oraz pomnik poświęcony ofiarom wojny rosyjsko-gruzińskiej w 2008 r. Po opuszczeniu Gori wkrótce docieramy do dawnego skalnego miasta z czasów rzymskich i średniowiecznych – Uplischikhe. Oglądamy liczne pieczary zamieszkane w przeszłości przez dwór królewski, m.in. salę pałacową królowej Tamar i skalny teatr z kasetonową dekoracją stropu; zaglądamy także do miejscowego kościoła. Dalsza droga prowadzi na południowy zachód, do położonego w górach w pobliżu granicy z Turcją skalnego miasta Wardżia. Zwiedzamy ten wyjątkowy zespół miejski z XII – XIII wieku, wykuty w skałach na 13 poziomach, połączonych tunelami i korytarzami., odsłonięty w wyniku trzęsienia ziemi w 1283 r. Wieczorem docieramy do miasta Bordżomi.
15.08
Rankiem wyruszamy na spacer po Bordżomi, uzdrowisku usytuowanym pośród gór Małego Kaukazu. Odwiedzamy starą część miasta z odnowionymi pensjonatami oraz park zdrojowy z miejscem poboru słynnej wody mineralnej Bordżomi. Następnie wyruszamy główną drogą prowadzącą na zachód, nad Morze Czarne. Po kilku godzinach jazdy docieramy do Batumi - najbardziej znanego gruzińskiego nadmorskiego kurortu, usytuowanego w pobliżu granicy z Turcją. Późnym popołudniem korzystamy z możliwości kąpieli w Morzu Czarnym.
16.08
Rano wyruszamy na obrzeża Batumi, aby zobaczyć jedną z głównych przyrodniczych atrakcji miasta – Ogród Botaniczny z bogatą podzwrotnikową roślinnością. Podziwiamy przyrodnicze atrakcje ogrodu oraz piękne widoki wybrzeża Morza Czarnego. Po powrocie do centrum miasta zaglądamy do portu oraz dzielnicy będącej mieszanką starej i nowej zabudowy; przechadzamy się także nadmorskim bulwarem.
17.08
Rano wyruszamy główną drogą do stolicy regionu Imeretii – drugiego co do wielkości miasta Gruzji. Po zakwaterowaniu w miejscowym pensjonacie odwiedzamy klasztor Gelati, położony 11 km od Kutaisi. Ten XII-wieczny zespół klasztorny był jednym z głównych ośrodków intelektualnych Gruzji. Oglądamy wnętrze kościoła, bogato zdobionego freskami i mozaikami oraz inne zabudowania klasztorne. Po powrocie do miasta spacerujemy po centrum, oglądając m.in. gmach teatru i zaglądając na miejscowy bazar. Ostatni pełny dzień pobytu w Gruzji kończymy spotkaniem z sympatycznymi gospodarzami pensjonatu.
18.08
Rano wyruszamy na lotnisko w Kutaisi, aby liniami Wizz Air odlecieć bezpośrednio do Warszawy. Tak kończy się wyprawa do Gruzji 2013.